Kompleksowa promocja potencjału gospodarczego Miasta Tomaszowa Mazowieckiego i Powiatu Tomaszowskiego

Budziszewice - herb

Budziszewice

Powierzchnia: 30 km²

Liczba ludności: 2236

http://www.budziszewice.com.pl

Budziszewice - 1

http://www.budziszewice.com.pl

Położenie

Gmina Budziszewice leży w północno – zachodniej części powiatu tomaszowskiego. Jest otoczona gminami: Żelechlinek (od wschodu), Ujazd i Lubochnia (od strony południowej) – powiat tomaszowski, Koluszki (od zachodu) – powiat łódzki wschodni. Gmina zlokalizowana jest w odległości- 34 km od Piotrkowa Trybunalskiego, 18 km od Tomaszowa Mazowieckiego i 39 km od Łodzi. Odległość gminy do Warszawy wynosi 110 km. Gmina posiada korzystne położenie komunikacyjne. Przez teren gminy przechodzi droga wojewódzka Nr 715 relacji Brzeziny-Koluszki-Ujazd.

Pozostałe drogi mają charakter lokalny (powiatowe i gminne). W pobliżu Budziszewic, chociaż już poza granicą gminy, przebiega linia kolejowa relacji Koluszki-Tomaszów Mazowiecki.

Historia

Nazwa Budziszewice wywodzi się prawdopodobnie od słowiańskich imion Budzisz lub Budzisław – jakie nosili pierwsi właściciele osady. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIII wieku. Prawa miejskie Budziszewice otrzymały prawdopodobnie w 1358 roku za panowania Kazimierza Wielkiego. Były wtedy jednym z dwóch miast prywatnych na terenie ziemi rawskiej. W I połowie XVII wieku pomimo, że posiadały nadal przywileje mieszczańskie, zaliczane były do rzędu wsi. Mieszkańcy w większej części zajmowali się rolnictwem, a tylko niewielka grupa rzemiosłem. W okresie wojen szwedzkich Budziszewice uległy zupełnej dewastacji, podczas której spaliły się także w większej części akta miejskie.

Na początku XIX wieku wybudowano szkołę, do której uczęszczały dzieci z 7 wsi. W 1865 roku stanął nowy budynek szkoły. Od 1919 roku na terenie gminy działa Ochotnicza Straż Pożarna. Poczta swoje usługi świadczy od 1912 roku. Od 1 stycznia 1913 roku Budziszewice były gminą. Następnie od 1973 roku wchodziły w skład gminy Żelechlinek. Z dniem 1 stycznia 1992 roku w wyniku podziału administracyjnego Budziszewice ponownie zostały gminą.

Przyroda i krajobraz

Gmina Budziszewice z trzech stron  otoczona jest dużymi kompleksami leśnymi. W przeważającej mierze są to lasy iglaste, co ma wpływ na tworzenie się specyficznego mikroklimatu. Dzięki takiemu położeniu obszar gminy jest mniej narażony na zanieczyszczenia.

W miejscowości Węgrzynowice w parku otaczającym dworek, w którym niegdyś żył i tworzył J.Ch.Pasek znajdują się 4 pomniki przyrody. Są to dęby szypułkowe o obwodach pni: 334,276,360, 660cm. Oprócz dębów znajdujących się w Parku w miejscowości tej rośnie jeszcze jeden okazały pomnik przyrody tj. wiąz polny o obwodzie pnia 490cm.

Przez teren gminy przebiega granica Piliczańsko-Radomszczańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obejmuje południowo-wschodni kraniec gminy tj. okolice miejscowości Agnopol.

Teren gminy jest terenem równinnym.

Przeważają małe i średnie gospodarstwa rolne. Jest to układ, który sprzyja prowadzeniu gospodarki mało inwazyjnej dla środowiska.

Zabytki

Na terenie gminy Budziszewice znajdują się następujące zabytki ujęte w rejestrze zabytków:

  • dwór drewniany – położony przy drodze gminnej w miejscowości Węgrzynowice, wybudowany z drewna modrzewiowego w połowie XVIII wieku, łączony z rodem Jana Chryzostoma Paska. Zabytek ten wpisany jest do rejestru pod nr 1/12/51 z 28.05.1951 oraz 562-XI-34 z 1951r.
  • park – otaczający w/w dwór, w którym znajdują się   cztery dęby szypułkowe o obwodach pni 334, 276, 360 i 660 cm, stanowiące pomniki przyrody.  Park wpisano do rejestru pod nr 434 z 29.09.1993r.

W/w zabytki stanowią własność prywatną.

Do niedawna były opuszczone i zaniedbane. W ostatnim czasie przeprowadzono tam jednak wiele prac remontowych i adaptacyjnych.

Walory architektoniczne, przyrodnicze, krajobrazowe i historyczne tego obiektu są obecnie godne podziwu.

Ponadto na terenie gminy znajduje się

  • zabytkowy Kościół, usytuowany przy ul. J. Ch. Paska 83 w Budziszewicach. Kościół p.w. Przemienienia Pańskiego w Budziszewicach zbudowany został w latach 1907-1909 w stylu neogotyckim. Obiekt wzniesiono według projektu architekta gubernialnego Feliksa Nowickiego, autora licznych budowli sakralnych oraz gmachów użyteczności publicznej . Kościół stylistycznie reprezentuje ceglany neogotyk nawiązujący do form ,,stylu wiślano - bałtyckiego”. Obiekt posiada duże walory architektoniczne. Prosta bryła i rozplanowanie oraz uproszczony detal architektoniczny kościoła ( ostrołukowe otwory okienne i drzwiowe, schodkowe szczyty z pinaklami, konsolowe gzymsy, tynkowane, zakończone ostrołukowo płyciny fasady) stanowią czytelne świadectwo zapoczątkowanych w XIX w. stylowych poszukiwań narodowej odmiany architektury.

Używamy Cookie

Ta strona używa cookie
zgodnie z ustawieniami
Twojej przeglądarki.
Czytaj więcej

Wyrażasz zgodę?

TAK
NIE